اولین جرم رخ داده شده در طول تاریخ بشریت کشته شدن هابیل توسط قابیل بود.این جرم که موجب از بین رفتن حق زندگی می شود از طرف پرودگار و ادیان مختلف و جامعه بشری در همه ادوار مورد نکوهش قرار گرفته است.در این مقاله ابتدا به تقسیم بندی انواع قتل بر اساس قانون مجازات اسلامی پرداخته و در ادامه ادله اثبات قتل بررسی میشود.

تقسیم بندی انواع قتل :

مهمترین رکن در ارتکاب جرم قتل رکن معنوی آن(قصد و انگیزه) می باشد؛با شناخت دقیق از هدف و انگیزه مجرم میتوانیم قتل را به ۳ نوع عمدی(دارای قصد ؛عمل ‌مجرمانه)،غیر عمدی(بدون قصد قتل ولی قصد انجام فعل ‌محرز گردد؛عمل غیر مجرمانه)،خطای محض(بدون قصد ،عمل غیر مجرمانه)تقسیم نماییم.قتل از جمله جرایم کیفری میباشد.

نظر به تفاوت های اعلامی در خصوص انواع قتل که برگرفته از قانون ‌مجازات اسلامی سال ۹۲ می باشد. ثابت نمودن این موضوع که قتل رخ داده در کدام دسته قرار می گیرد بسیار مهم و‌موثر بر میزان و نوع مجازات قاتل است . به همین منظور در قانون دلایلی برای اثبات قتل بیان شده که شامل : اقرار ، بینه (شهادت)، قسامه و علم قاضی است . 

دلایل اثبات قتل :

1-اقرار:

مطابق با ماده ۱۶۴ قانون مجازات اسلامی اقرار عبارت است از اعتراف شخص به ارتکاب جرم از جانب خود.
زمانی که فردی شخصا نسبت به ارتکاب جرم اقرار می‌نماید ، (البته باید توجه داشت اقرار کننده باید عاقل و بالغ بوده و در بیان اقرار اراده و اختیار آزاد داشته باشد) جرم ثابت شده و دلیل دیگری برای اثبات آن لازم نیست.

در جرم قتل تنها با ۱ بار اقرار مرتکب جرم به مشارالیه (مقصر ) منتسب میگردد .

2- بینه (شهادت) :

در ماده ۱۷۴قانون مجازات اسلامی شهادت عبارت از اخبار شخصی غیر از طرفین دعوا به وقوع یا عدم وقوع جرم توسط متهم یا هر امر دیگری نزد مقام قضایی است. زمانی که مرتکب جرم از قبول جرم ارتکابی سرباز میزند و آن‌را انکار می‌نماید با شهادت شهود این جرم قابل اثبات می باشد .

نکته :ویژگی های شهود از جمله عادل بودن،عقل،اختیار و …نیز می بایست رعایت گردد همچنین شهود معرفی شده قابلیت جرح و تعدیل دارد.

3- قسامه :

قسامه به معنای قسم ‌خوردن، روش برگرفته شده از فقه برای اثبات جرم میباشد .
اگر اولیای دم ، مدعی قتل توسط مجرم باشند ولی نتوانند دلیلی برای اثبات این ادعا ارائه نمایند میتوانند تقاضای برپایی قسامه از مقام قضایی داشته باشند. بر اساس مواد قانون مجازات اسلامی ، ادا کنندگان سوگند باید کسانی باشند که احتمال اطلاع آنها از وقوع جنایت توجیه پذیر باشد .

قسامه برای اثبات جرم قتل در آخرین مرتبه و درجه قرار دارد .

4-علم قاضی :

در ماده ۲۱۱ قانون مجازات اسلامی ‌مصوب ۱۳۹۲ در تعریف علم قاضی آمده است: علم قاضی عبارت از یقین حاصل از مستندات در امری است که نزد وی مطرح می‌شود. در مواردی که مستند حکم، علم قاضی است او موظف است قرائن و امرات بین مستند علم خود را به طور صریح در حکم قید کند. منظور از علم قاضی اسناد و مدارکی می باشد که قاضی برای اثبات جرم به آنها استناد می کند.

نظر به پیچیدگی و حساس بودن اثبات این قبیل جرایم جهت اطلاع بیشتر و دریافت مشاوره تخصصی میتوانید با مشاوران مجموعه در ارتباط باشید.